Conferencia de Francisco Anguita no I Congreso Climántica
Publicado Martes 13 de Xullo de 2010 ás 00:00 en Climántica |
0 comentarios
Climántica TV ven de publicar o vídeo da intervención de Francisco Anguita no I Congreso Climántica sobre Respostas Educativas ao Cambio Climático. O xeólogo fixo un percorrido polos impactos do clima na historia da Terra. Recoñece que é moi difícil deslindar as interaccións e influencias entre a vida e o clima cando se estudia a evolución da biosfera no noso planeta. Ben directa ou indirectamente, clima e vida tiveron dende que existe como tal esta última unha relación de “amor-odio” (as etapas de amor serían as épocas de radiación e as de odio corresponderían ás de extinción).
Fai uns 600 m.a a fauna de Ediacara prosperou ao final da gran glaciación (Terra Blanca) de finais do Proterozoico. Posteriormente fai uns 300 m.a., na glaciación no Carbonífero e Pérmico, tamén existe unha relación nítida entre o clima e a vida. Non obstante a maior extinción acaecida no planeta (finais do Pérmico) non tivo relación coa glaciación senón coa maior actividade volcánica rexistrada (basaltos de Siberia).
No Xurásico e Cretácico, os dinosauros aproveitan un clima cálido para extenderse por toda a Terra. Nesta época unha grande actividade volcánica coincide con unha expansión da vida na Terra a diferencia do que acontecía a finais do Pérmico. Ainda non se coñecen ben as causas das variacións climáticas importantes e por tanto tampouco se recoñecen con certeza as interaccións coa biosfera.
Fai 34 millóns de anos o límite entre Eoceno e Oligoceno está en conexión aparente co establecemento da corrente circunantártica cando a Antártica sepárase definitivamente de Suramérica e Australia, e que coincide con un periodo extremadamente frío de 100.000 anos.
Entre 1,8 e 2 millóns de anos, prodúcese en África oriental una diversidade notoria de homínidos que probablemente relaciónense no tempo con un periodo onde os glaciares do hemisferio norte aumentan o seu tamaño e provocan un clima frío e seco. Houbo unha desecación importante da selva africana que se transformou en sabana e que probablemente actuou de precursor da aparición de formas homínidas distintas. Fai 1,8 millóns de anos (Plioceno) o nivel do mar baixa e prodúcese unha migración de fauna de Eurasia a Norteamérica. En Norteamérica acontece unha extinción dos grandes mamíferos cuxa causa é obxecto de discusión entre os científicos, por un lado están as causas climáticas e por outro a sobrecaza. Probablemente os dous episodios sexan causas dun mesmo efecto. E importante destacar que estas extincións están comprendidas no periodo coñecido como Dryas Xoven, entre 13000 e 11600 anos. Este periodo remata bruscamente en 3 anos, co máximo cambio climático concentrado en un ano. Eiquí Francisco Anguita nos propón reflexionar sobre o impacto na sociedade actual dun cambio climático de varios graos de diferencia térmica media en un tempo similar ao que pechou o Dryas Xoven.
No ano 1000 no Periodo Cálido Medieval (do ano 800 ao 1300) prodúcense migracións importantes como a colonización polos nórdicos de Islandia e Groenlandia favorecida polo clima benigno e máis pola maior navegabilidade do Atlántico Norte. Tamén grazas a un periodo de desecación das estepas de Mongolia, Gengis Kan invadeu Asia e parte de Europa. A colonización por parte dos micronesios da Isla de Pascua, nunha viaxe polo Pacífico de preto de 4500 km cara ao leste, pode estar relacionada coa debilitación do fenómeno de El Niño que conleva unha diminución dos ventos alisios (que sopran cara ao oeste).
A civilización Maia colapsou no ano 900 vítima dunha serie de sequías prolongadas. Atendendo a estes acontecementos xorde unha pregunta de debate referente a se pensamos que a nosa civilización tecnolóxica, en contraposición ás anteriores, estariamos a salvo das consecuencias dun cambio climático.
Para rematar a súa intervención, Francisco Anguita ponnos un exemplo de especie oportunista, a Braarudosphaera bigelowii. Este organismo que non tiña ningunha característica especial, foi un dos escasos xéneros de plancton calcáreo que sobreviviu á extinción finicretácica. A última cuestión que o científico nos deixa para o debate é que de cumprirse as peores predicións para o cambio climático, cales serían as especies oportunistas no século XXII ?.
Fai uns 600 m.a a fauna de Ediacara prosperou ao final da gran glaciación (Terra Blanca) de finais do Proterozoico. Posteriormente fai uns 300 m.a., na glaciación no Carbonífero e Pérmico, tamén existe unha relación nítida entre o clima e a vida. Non obstante a maior extinción acaecida no planeta (finais do Pérmico) non tivo relación coa glaciación senón coa maior actividade volcánica rexistrada (basaltos de Siberia).
No Xurásico e Cretácico, os dinosauros aproveitan un clima cálido para extenderse por toda a Terra. Nesta época unha grande actividade volcánica coincide con unha expansión da vida na Terra a diferencia do que acontecía a finais do Pérmico. Ainda non se coñecen ben as causas das variacións climáticas importantes e por tanto tampouco se recoñecen con certeza as interaccións coa biosfera.
Fai 34 millóns de anos o límite entre Eoceno e Oligoceno está en conexión aparente co establecemento da corrente circunantártica cando a Antártica sepárase definitivamente de Suramérica e Australia, e que coincide con un periodo extremadamente frío de 100.000 anos.
Entre 1,8 e 2 millóns de anos, prodúcese en África oriental una diversidade notoria de homínidos que probablemente relaciónense no tempo con un periodo onde os glaciares do hemisferio norte aumentan o seu tamaño e provocan un clima frío e seco. Houbo unha desecación importante da selva africana que se transformou en sabana e que probablemente actuou de precursor da aparición de formas homínidas distintas. Fai 1,8 millóns de anos (Plioceno) o nivel do mar baixa e prodúcese unha migración de fauna de Eurasia a Norteamérica. En Norteamérica acontece unha extinción dos grandes mamíferos cuxa causa é obxecto de discusión entre os científicos, por un lado están as causas climáticas e por outro a sobrecaza. Probablemente os dous episodios sexan causas dun mesmo efecto. E importante destacar que estas extincións están comprendidas no periodo coñecido como Dryas Xoven, entre 13000 e 11600 anos. Este periodo remata bruscamente en 3 anos, co máximo cambio climático concentrado en un ano. Eiquí Francisco Anguita nos propón reflexionar sobre o impacto na sociedade actual dun cambio climático de varios graos de diferencia térmica media en un tempo similar ao que pechou o Dryas Xoven.
No ano 1000 no Periodo Cálido Medieval (do ano 800 ao 1300) prodúcense migracións importantes como a colonización polos nórdicos de Islandia e Groenlandia favorecida polo clima benigno e máis pola maior navegabilidade do Atlántico Norte. Tamén grazas a un periodo de desecación das estepas de Mongolia, Gengis Kan invadeu Asia e parte de Europa. A colonización por parte dos micronesios da Isla de Pascua, nunha viaxe polo Pacífico de preto de 4500 km cara ao leste, pode estar relacionada coa debilitación do fenómeno de El Niño que conleva unha diminución dos ventos alisios (que sopran cara ao oeste).
A civilización Maia colapsou no ano 900 vítima dunha serie de sequías prolongadas. Atendendo a estes acontecementos xorde unha pregunta de debate referente a se pensamos que a nosa civilización tecnolóxica, en contraposición ás anteriores, estariamos a salvo das consecuencias dun cambio climático.
Para rematar a súa intervención, Francisco Anguita ponnos un exemplo de especie oportunista, a Braarudosphaera bigelowii. Este organismo que non tiña ningunha característica especial, foi un dos escasos xéneros de plancton calcáreo que sobreviviu á extinción finicretácica. A última cuestión que o científico nos deixa para o debate é que de cumprirse as peores predicións para o cambio climático, cales serían as especies oportunistas no século XXII ?.
